Ankara - 24.08.2020 - Türkiye Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Merkez Birliği (TÜDKİYEB) Genel Başkanı Nihat Çelik, Erhan Ekmen moderatörlüğünde Kanal 5'te yayınlanan "Gündem Tarım" programının canlı yayın konuğu oldu.

Programda Erhan Ekmen'in sorularını yanıtlayan Çelik, küçükbaş hayvancılık sektörünün mevcut durumu, kırmızı et tüketiminin dünyadaki yeri, Dijital Tarım Pazarında Merkez Birliği ve İl  Birliklerinin önemi,  güçlendirilmesi, aracı sorunu, sorunun ortadan kaldırılması için yapılması gerekenler ve çözüm önerileri hakkında bilgi verdi, değerlendirmelerde bulundu.

Genel Başkan Çelik, küçükbaş hayvancılık sektörünün oldukça stratejik bir sektör olduğunu ifade ederek, "Koyun, keçi bu ülkenin milli ekonomisi ve milli meselesidir. Küçükbaş hayvan sayısında Avrupa'da birinci sıradayız ve bu yerimizi koruyoruz. Bu yıl bir ilki daha gerçekleştirdik. Koyun sütünde Çin'i  geçerek dünya birincisi olduk. Bu bizim için fevkalade gurur verici bir tablo. Küçükbaş hayvancılık sektörünün bu derece gelişmesinde en önemli etken Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan ve Tarım Bakanımız Sayın Dr. Bekir Pakdemirli'nin sektörü önemsemesi ve desteklemesinden geçiyor.

Devletimiz, hükümetimiz bizleri desteklerken bizler de pandemiye rağmen durmadan üretmeye devam ettik. Şu an ciddi bir mesafe aldık ve almaya da devam ediyoruz. Biliyorsunuz pandemiden dolayı birçok sektör olumsuz etkilendi. Zamanında alınan tedbirler sayesinde en az zarar gören sektörlerin başında biz geliyoruz. Bizim sektörümüzde 1 aylık bir zarar 1 yıla mâl olabiliyor. Ancak Bakanımız, Bakanlığımız ve ilgili birliklerimizin el birliği, gönül birliği ve zamanında aldığı tedbirlerle bu zor günlerin üstesinden geliyoruz." dedi.

Programda Kurban Bayramını da değerlendiren Çelik, sadece bayramda kesilmek üzere 5 milyonun üzerinde küçükbaş hayvanı stoklarında hazır bulundurduklarını söyledi.

Son yılların en başarılı kurban dönemini geçirdiklerini ifade eden Genel Başkan Nihat Çelik, bu bayramda 3 milyonun üzerinde bir kurban kesimi gerçekleştiğini dile getirdi.

Çelik, "Sadece Kurban Bayramı için ayrılan küçükbaş sayısı 138 ülkenin koyun, keçi sayısından fazla. Dünya çapında bir Kurban Bayramı organizasyonumuz var. Türkiye, çok büyük bir ülke... Rakamlarıyla da büyüklüğünü ortaya koyuyor.

Bazı bölgelerimizde kurban kesimi küçükbaşta zirve yaptı. Çünkü, koronavirüs salgını nedeniyle birçok kişi tatil planını erteledi. İlinde, ilçesinde, mahallesinde, köyünde Kurban Bayramı’nı geçirdi. Bu kişilerin önemli bir bölümü de kurban kesti.Suudi Arabistan da bu yıl yurt dışından hacı kabul etmeyeceğini açıkladı. Kutsal topraklara hac farizasını yerine getiremeyen hacı adaylarımız da ülkemizde kurban kesimi yaptı. Dolayısıyla da kurban kesimi beklenin üzerinde bir artış gösterdi."dedi.

TÜİK'in, kırmızı et tüketimi içinde küçükbaş hayvan etinin payını yüzde 10 olarak verdiği bilgisini veren Çelik, şunları kaydetti:

"Biz, kırmızı ette küçükbaşın payının yüzde 20’yi bulduğu kanısındayız. Özellikle koronavirüs döneminde küçükbaş et tüketiminin arttığını görüyoruz. Son yıllarda küçükbaşa bir yönelme var. Çünkü, insanlar daha sağlıklı beslenmek istiyor. Küçükbaş hayvan etinden daha sağlıklısı yok. Çünkü besiye alınmıyor. Ülkemizde küçükbaş hayvancılık temel olarak mera hayvancılığına dayanıyor. Doğal besleniyor. Biz bundan dolayı, 'Kuzu eti yiyin, koronayı yenin' diyoruz."

Koyun, keçi yetiştiriciliğinin tarihimizde ve kültürümüzde ayrı bir yeri olduğunun altını çizen Çelik,  "Atalarımıza keçi çobanı denirdi ve  küçükbaş hayvancılıkla geçinirlerdi. Hayvanlarının etinden, sütünden, yününden faydalanırlardı. Hayvanların yününden yaptıkları kilimlerle dokumalarla kumaşlarla ticaret yaparlardı. Bin yıl önce koyunla keçiyle başlayan Selçuklu’nun ardından Osmanlı’nın ipekten, yüne, tiftikten kıla, kilimden dokumalara kadar birçok alanda küçükbaşa önem verdiklerini görüyoruz. Koyun keçi etinin sağlığı tartışılmaz. Küçükbaş meralarda otlatılmaktadır. Çok fazla da fenni yem kullanılmadığı için daha sağlıklıdır. Bir nevi organik ettir de denebilir."

Üreticinin elinden 45 liraya çıkan bir karkasın tüketiciye ulaşana kadar 80 lirayı bulduğunu belirten Çelik, Tarım ve Orman Bakanı Pakdemirli'nin DİTAP'ı hayata geçirmesiyle birlikte artık çiftlikten sofraya kadar bir hizmet zinciri oluşacağını, alıcı, satıcı, üretici ve tüketicinin bu platformda bir araya geleceğini vurguladı.

TÜDKİYEB Genel Başkanı Nihat Çelik, "Bilindiği gibi ülkemizde bir aracı gerçeği var. Gelişmiş ülkeler bu işi çözmüş. Aracıyı ortadan kaldırmışlar. Piyasanın bazı Avrupa ülkelerinde yüzde 90’ını kooperatif ve üretici birlikleri kontrol ediyor. Çok iyi örgütleniyorlar. Mali yapıları çok güçlü. Çiftçiye, yetiştiriciye ucuz girdi, makine, ekipman sağlıyorlar.

Üretilen ürünün nakliyesini, paketlemesini yapıyorlar. Modern depolarda ürünü saklıyorlar. Ürün kayıplarını en aza indirmişler. Ürünü pazarlıyorlar. Çiftçi, yetiştirici alıcılara karşı tek başına değil. Bizde örgüt çok ama mali yapısı güçlü, bütün bu yükün altından kalkabilecek örgüt yok. Ne personel sayıları, ne mali yapıları bu işi yapmaya yeterli değil. Kooperatifleri, üretici birlikleri güçlendirmek zorundayız. Ülkemizde bunu yapamadığımız için aracıyı ortadan kaldıramıyoruz. Ne üretici yeterince para kazanabiliyor ne de tüketici makul fiyatlarla ürün satın alabiliyor. Üretici de tüketici de mağdur. İhya olan aracı…

Dijital Tarım Pazarı üretim modelinde Merkez Birliği organizasyonunda İl Birliklerinin fikirleri alınarak program oluşturulmalıdır. Bu işin başarıya ulaşması için Birlikler maddi olarak desteklenmelidir. Birlikler de yetiştiricinin ürettiği ürünlerin pazarlanmasında aktif rol almalıdır ve üretim planlaması yapmalıdır. Böyle bir uygulamayla 83 milyon kazançlı çıkacaktır.

Pandemi sürecinde de gördük. Dijitalleşme, internet dünyası bizlere büyük olanaklar sunuyor. İnsanlar alışverişlerini evlerinden çıkmadan, internet üzerinden rahatlıkla yapabiliyor. Bu kriz sürecinde internetten hizmet sağlayanlar en yüksek büyümeyi gerçekleştirdi.

Nitekim Tarım ve Orman Bakanlığımız tarımda dijitalleşme adına çok önemli bir proje geliştirdi: Dijital Tarım Pazarı (DİTAP). Çiftçimizin alın teri ve binbir emekle ürettiği ürünler, değer fiyattan tüm alıcılar ve üreticiler ile artık bu online platform DİTAP üzerinden buluşabilecek. Hem üretici hem tüketici hem de sektör kazanacak. " dedi.

Koyun ve keçi sütünün markalaşması konusunda da açıklamalarda bulunan Çelik, sütün içerdiği protein, karbonhidrat, mineraller, vitamin ve yağ nedeniyle bebeklerden yaşlılara tüm insanoğlunun beslenmesinde vazgeçilmez bir öneme sahip olduğuna dikkati çekti.

TÜDKİYEB'in faaliyetleri ve projeleri kapsamında TARGEM ile birlikte Halk Elinde Islah Projesi yürüttüklerini ifade eden Çelik, üniversitelerden ve alanında yetkin kişilerden seçilen proje liderlerinin ortalama 45 projede görev aldığını aktardı.