Ankara - 22.07.2020 - Türkiye Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Merkez Birliği (TÜDKİYEB) Genel Başkanı Nihat Çelik, TRT GAP Radyosunda yayınlanan 'Yöremizden' programının canlı yayın konuğu oldu.

Çelik, programda TRT GAP Diyarbakır Radyosu Müdürü Fatih Yılmaz'ın sorularını yanıtladı.

Kurbanlık sayısında bir sıkıntı bulunmadığını vurgulayan Çelik, "Kurban Bayramı'nda, geçen yıl yaklaşık 800 bin büyükbaş, 2,7 milyon küçükbaş hayvan kesilmişti. Bu yıl küçükbaş hayvan kesiminin geçen yıla oranla yüzde 10 civarında artarak 3 milyonu geçeceğini tahmin ediyoruz. Üreticilerimiz, ihtiyaç olduğunda 5 milyona kadar küçükbaş hayvanı kurban pazarlarına indirebilir. Kurban kesecek vatandaşlarımızın için rahat olsun, kurbanlık sayısında sıkıntı yok. Halkımız istediği kadar kurban kesebilir. Oluşacak talebin çok üzerinde kurbanlığımız var." diye konuştu.

Çelik, kurbanlık fiyatları ve vekaletle yoluyla kurban kesilmesi konularında şunları kaydetti:

"Büyük zorluklarla ve özellikle de artan yem masraflarına rağmen kurbanlıklarını satmaya çalışan yetiştiricilerin değerinden ve mağdur olmayacakları fiyatlarla hayvanlarına alıcı bulmalarını arzu ediyoruz. Artan yem maliyetleriyle Kovid-19'un birtakım olumsuz etkileri göz önüne alındığında, küçükbaş kurbanlık hayvan fiyatları geçen yıla göre yüzde 10 civarında artabilir. Bölgesel farklılıklardan dolayı da artış oranı illere göre farklı olacaktır. Piyasada ortalama canlı kurbanlığın kilogram fiyatı kuyruklu koyunda 24-25 lira, kuyruksuz koyunda 26-27 lira. Kurbanlık fiyatlarının ortalama 1050-1500 lira olacağını tahmin ediyoruz. Tabii hayvanın koç, teke olmasına ve vasfına göre de fiyatlar çok daha yüksek seviyelere çıkabilir. Geçen yıl olduğu gibi bu yıl da satılamayan ve elde kalan hayvanların Et ve Süt Kurumunca değerinden alınmasını talep ediyoruz."

Diyanet İşleri Başkanlığı'nın ve Türkiye Diyanet Vakfının, 2020 yılı vekalet yoluyla kurban hisse kesim bedelini yurt içi için 85 lira artışla 890 liradan 975 liraya, yurt dışı için 100 lira artışla 725 liradan 825 liraya çıkardığına dikkati çeken Çelik, vekalet yoluyla kurban kesim bedelleri belirlenirken birliklerin de görüşünün alınması, yetiştiricilerin mağdur edilmemesi ve dernek ve vakıflara yatırılan her kuruşun kurban kesiminde kullanılması için denetiminin sıkı bir şekilde yapılmasına özen gösterilmesi gerektiğini bildirdi.

Çelik, marketlerin kurbanlık satışlarına tepki gösterirken, çeşitli kilogramlarda kurbanlık satışı yapılması hizmetini doğru bulmadıklarını kaydetti.

TÜİK’e göre kesilen koyunların ortalama karkas ağırlığının 21,6, keçilerinki 19,8 kilogram olduğunu ifade eden Çelik,  "Şimdi sormak lazım. 16 kilogram karkas ağırlığı olan koç olur mu? Bulsunlar getirsinler bir görelim. Ortalama karkas ağırlık kurban vasıflarını taşıyan koçta nereden baksanız 40-50 kilogram gelir. Bunlar koyunu ikiye, koçu 4’e mi bölüyorlar?"dedi.

Koronavirüs ortamında bir bayram geçireceğimizi vurgulayan Genel Başkan Çelik, kurban satış yerlerinin 80 ilde 1 Temmuz’da, İstanbul’da da 16 Temmuz’da açıldığını kaydederek,  "Pazarlar yavaş yavaş doluyor. Vatandaşlarımızın ve yetiştiricilerimizin kurban pazarlarında koronavirüs salgınına karşı belirlenen tedbirlere harfiyen uymasının hayati önem taşıyor. Diyanet İşleri Başkanlığımızın, Kurban Hizmetlerinin Uygulanmasına Dair Tebliğ'i yayımlandı. Tebliğe göre, kesimlerin daha düzenli yapılması, zaman kaybının ve karmaşanın önlenmesi ile Kovid-19 bulaşma riskini en aza indirmek için kesim yerlerinde randevu sistemi uygulanacak, kesim işlemlerinin bayramın ilk gününde yoğunlaşmaması için gerekli tedbirler alınacak. Satıcılar ve müşteriler arasında 'el teması' olmayacak ve bu nedenle kurban pazarlığında, gelenekselleşen “tokalaşma” yapılmayacak. Sopayla tokalaşma yapılması da doğru bir yaklaşım değildir. Hayvan pazarlarında kontrol yapan kamu otoritelerimiz, hayvanların sağlık kontrollerini eksiksiz yerine getirmeli, hayvanların kurbanlık vasıfları taşıyıp taşımadığına da dikkatli bir şekilde bakmalıdır." ifadelerini kullandı.

Kurban satış yeri çadır ücretlerinin yıldan yıla arttığına dikkati çeken Çelik, "Değişik kriterlere göre birbirinden çok farklı kurban satış yeri çadır ücreti talep ediliyor. Devletin bu konuya bir çeki düzen vermesinde yarar var. Belediyelerimiz, bu konuda yetiştiricimize destek olmalıdır. Bize gelen bilgilere göre, bazı belediyeler, 20 metrekarelik bir alana geçen yıl 135 lira satış yeri kirası alırken aynı yere bu yıl yüzde 363 artışla 625 lira, 100 metrekarelik bir alana sahip satış yerine geçen yıl 300 lira isterken bu yıl yüzde 942 artışla 3 bin 125 lira isteyebiliyor. Son bir yıllık enflasyonun yüzde 12,62 olduğu bir ortamda yüzde 942’lik, 10 kata varan bir fiyat artışı nasıl izah edilir?

Yem başta olmak üzere artan maliyetlerle, koronavirüs sürecinde binbir güçlükle mücadele ederek kurbanlıklarını yetiştiren, fahiş nakil fiyatları vererek kurban satış yerlerine getiren yetiştiricilerimizden bir de yüksek çadır fiyatları talep edilmesi üreticimizin belini büküyor." dedi.

Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Hayvan Satış Yerlerinin Ruhsatlandırılma ve Denetleme Usul ve Esasları Hakkındaki yeni yönetmelik ile hayvan satış yerlerine otel konforunda ortam getirilmesinin amaçlandığına dikkati çeken Çelik, şunları söyledi:

“Yetiştiricimiz için insani şartlarda bir ortam sağlamayı hedefleyen düzenlemeyi çok yerinde buluyor ve takdir ediyoruz. Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’a ve Tarım ve Orman Bakanımız Dr. Bekir Pakdemirli’ye teşekkür ediyoruz.

Tertemiz, hijyen şartları sağlanmış, kaba yem, kesif yem, su, gübre ve hayvansal atık depoları bulunan, yeterli kapalı ve açık alanları olan, ısı ve iklimlendirme merkezi bulunan, hayvanların gece rahat konaklamasına imkan veren düzenleme faaliyete geçince, yetiştiricimiz içi rahat bir şekilde hayvan toplama ve satış yerlerini kullanacaktır.

Tarım ve Orman Bakanımız Dr. Bekir Pakdemirli’nin yaptığı birçok ilkten sonra böyle düzenleme yapması bizim için büyük bir jest olmuştur. Kurban Bayramı'nı yetiştiricilerimiz daha güzel bir ortamda geçirecektir.

Yetiştiricilerimiz, Avrupa standartlarına uygun dünyadaki birçok ülkeye de örnek olacak hizmetinden dolayı Bakan Pakdemirli’ye minnettardır."

Program sonunda tüm İslam aleminin Kurban Bayramı'nı kutlayan Çelik, Kurban Bayramının ülkemize ve bütün İslam âlemine barış ve huzur getirmesi temenni ediyorum."şeklinde konuştu.