Sibel Gülersöyler – Haber Global
Türkiye'nin 150 bin çobana ihtiyacı bulunuyor. Sigortaları olmayan çobanlar ortalama 40 bin TL kazanıyorlar. Sektör temsilcileri ise öncelik Türk vatandaşı çobanlar olsa da yabancı çobanlara da yer verilmesini istiyorlar. Türkiye'de hali hazırda 40 bin yabancı çoban çalışıyor.
Türkiye'de çoban bulunamaması sektörün gelişimini olumsuz yönde etkiliyor, yatırımcılar hayvancılıktan uzak duruyor. Göçer hayvancılık yapanlar ise çoban olmadığı için yaylalara hayvanlarını çıkartamıyor. Sektör temsilcileri, bu ihtiyacın öncelikle yerli çobanlar ile karşılanmasını istiyor. Çobanlar ortalama 2 asgari ücret kazanıyor ve sosyal güvenceleri bulunmuyor.
40 BİN İTHAL ÇOBAN
Türkiye'de 40 bine yakın yabancı çobanın da çalıştığı biliniyor. Bu çobanların ise kimlikleri bilinmiyor. Vatandaşlar, her sabah, çobanlarının kaçıp kaçmadığı korkusu ile uyandıklarını anlatıyor. Çobanlıkla ilgili bir diğer tartışma da ismi. Sektör temsilcileri mesleğin isminin 'sürü yöneticiliği' olması durumunda özendirici olabileceği düşüncesinde.
"AFGAN ALGISI OLUŞMASIN"
Türkiye Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Merkez Birliği Genel Başkanı Nihat Çelik, Türkiye'nin 150 bin çobana ihtiyacı olduğunu belirterek, önceliğin yerli çobanlarda olduğunu söylüyor. Vatandaşların çoban olmak istemediklerini anlatan Çelik, "Bu meslek saygındır, bizim yabancı çobana ihtiyacımız var denildiğinde hemen Afgan algısı oluşuyor, bu algı oluşmasın" dedi.
DIŞARDAN GETİRME DURUMU YOK
Çelik, diğer ülkelerden de çalışan yabancı çobanlar olduğunu belirterek, "Türki Cumhuriyetler de dahil olmak üzere belirli protokollere bağlı kalmak şartıyla bunun yasal şekilde yapılması lazım, yetiştiricilerin mağduriyetlerinin giderilmesi lazım. 150 bin çobanı dışarıdan getirme gibi bir durumumuz yok" dedi.
KIRMIZI BÜLTENLE ARANIYORLARSA?
İthal çobanlarla ilgili de açıklamalarda bulunan Çelik, "Evet çalışan var ama biz bu kişilerin kimlik bilgilerini bilmiyoruz bu nedenle gerekli tedbirlerin alınması lazım. Kırmızı bültenle aranan kişiler de gelebilir, diğer devletlerle bilgi alışverişi yapmak lazım" ifadelerini kullandı.
SOSYAL GÜVENCELERİ YOK
Hayvancılıkta insan gücüne de çok ihtiyaç duyulduğunu anlatan Çelik, çobanların yemeklerini ailelerin karşıladığını ancak sosyal güvenceleri olmadığını kaydetti. "Çoban olmak istemiyorlar ama bunun para ile ilgisi yok, kimse kendini yormak istemiyor" diyen Çelik, çoban olmadığı için hayvanları kesime gönderdiklerini ve işletmelerin kapatıldığını anlattı.
KAYIT ALTINA ALINSINLAR
Tüm Süt, Et ve Damızlık Sığır Yetiştiricileri Derneği Başkanı Sencer Solakoğlu, göçmenlerin Türkiye'nin gerçeği olduğunu belirterek, "Eğer ben Afgan, Suriyeli ya da farklı ülke insanını yanımda çalıştıracaksam kayıt altına alınması, sigorta yapılması, bir ücret belirlenmesi gerekiyor. Bu kişiler benden ayrıldıklarında ya da kaçtıklarında benim de sorumlu olmam gerekiyor. O zaman kimin nerede olduğunu kontrol etmek de kolay olacak" dedi
UCUZ İŞGÜCÜ ALGISI
Solakoğlu, "Ben Türkiye'nin fasona çalışmasını istemiyorum, bu kişilerin ucuz iş gücünü kullanarak para kazanamayız, katma değerli ürün üretemeyiz. Onların da ihtiyacı varsa gelsinler, çalışsınlar ve sonra gitsinler. Afganlar da 25-27 bin TL'de tarlalarda çalışıyor" diyerek açıklamalarını noktaladı.
