Türkiye Koyun Keçi Yetiştiricileri Merkez Birliği (TÜDKİYEB) Genel Başkanı Nihat Çelik, 16 Mart 2023 tarihinde TV100 de Kerem Kırçuval’ın  sunduğu "10’dan 12’ye" programına canlı bağlanarak et fiyatlarındaki artışlara ilişkin çeşitli açıklamalarda bulundu.

Genel Başkan Çelik, fiyat artışlarında lobilerin etkin rol oynadığına dikkat çekerek “ Ülkemizde yetiştiricilerimiz  çoğu zaman yetiştirdiği ürününden yeterli gelir elde edememektedir. Yeterli gelir elde edemeyen yetiştiricinin emeğini ranta çeviren aracılar tedarikçiler sadece ette değil diğer gıda ürünlerinde de bu lobiyi oluşturmuşlar. Üreticiden tüketiciye kadar ki zincirde aracılar, tedarikçiler fiyatın artmasına neden olmaktadır. Burada fiyatın artmasına neden olan bir de yancılar var.Yancılar ürün bağlantısını kurarak fiyatın artmasında etkili oluyorlar.Bu yancılarla ilgili gerekli tedbirlerin alınması lazım” dedi.

Fiyat artışlarından yetiştirici ve tüketicilerin yanısıra marketçi ve kasapların da muzdarip olduğunu belirten Çelik, “ Yetiştiricilerimiz 2 ay evveline kadar karkası zararına veya kar etmeden satıyordu. Şu an yetiştiricimizin karkas satış fiyatı 150 TL bandında. Yeterli olmasada biz buna da eyvallah diyoruz. Fakat biz 1-1.5 yıl hayvanı yetiştiriyoruz. Bizim emeğimiz girdi maliyetleriyle birlikte heder oluyor ve yetiştiricimizin sattığı hayvanının üzerine yüzde 100 fiyat biniyor. Bu durumdan tüketici,marketçi,kasap muzdariptir.Diğer taraftan  bunun önüne geçmek yetmiyor. Yetiştiricimizin ürettiği ürününün tüketiciye ulaştığı safhada tedarikçiler,aracılar ve yancılar fiyatların yükselmesine neden oluyorlar.Yetiştiricimiz yüksek girdi fiyatları ile üreterek sattığı ürününden yeterli gelir sağlayamazken tüketiciye kadarki süreçte fiyatlar çok yükselmektedir” ifadelerini kullandı.

Çelik, et arzında bir sıkıntı olmadığına vurgu yaparak “ Son dönemde hayvan sayımızda bir düşüş var. Ancak et arzında bir sıkıntı yok. Fakat yaşanan ekonomik sıkıntılar nedeniyle  alım gücündeki düşüşten dolayı talepte daralma var. Daha önce 5 kilo  et alan tüketici 250 gr et alıyor. Veya hiç alamıyor.Kurbandan kurbana alabiliyor. Sayın Bakanımız ve Bakanlık da ithalata sıcak bakmıyor. Bu geçici bir tedbir. Aslında ithal edilen canlı hayvan ve et İstanbul’un 1 günlük et ihtiyacını karşılayacak düzeyde değildir. Bana göre en akıllı ve en sağlıklı düşünen Devlet kendi yerli üretimini desteklemekle tarımını üretimini güçlendirir.Ülkemizin küçükbaş hayvan coğrafyası olması nedeniyle küçükbaş hayvan sayımızın artırılması gerekiyor. Bunun sonucu sadece et açığımızı kapatmakla kalmayız, süt ve süt ürünleri açığımızın da kapanmasını sağlarız..Böylelikle fiyatları aşağıya çekebiliriz.Burada yetiştiricimiz teşvik edilmelidir” dedi.

Kırsalda küçük aile işletmelerinin desteklenmesi gereğine işaret eden Çelik, “ Yetiştiricinin yükü ağır. Devletimiz yetiştiricilerimize destek veriyor. Ancak bu yeterli değil.Yetiştiricilere girdi fiyatlarının düşürülmesine yönelik teşvikler verilmelidir. Dolayısıyla ülkemize yeni işletmeler kazandırmamız lazım. Ülkeyi ayakta tutan fabrikalar değildir. Küçük Aile İşletmeleridir.Küçük Aile İşletmelerine pozitif ayrımcılık  yapılmalıdır. Gençler, kadınlar kırsala dönüş için teşvik edilmeli,böylece kırsala dönüş sağlanmalı.  Son depremde göstermiştir ki artık insanımız çok katlı binalarda yaşamak istemiyor. Kıralda üretime katkıda bulunmak istiyor. Bu insanlarımızın kırsala dönüşü teşvik edilmeli . Artık insanlar çok katlı apartmanlarda yaşamak istemiyor” dedi.

Çelik, kırsala yönelik hazırladıkları projeden de bahsederek “ Kırsala yönelik hazırladığımız proje ile 50 koyun/keçi ve 2 koç/teke olmak üzere her bir depremzedeye toplam 52 küçükbaş hayvan vermeyi, yine proje ile deprem bölgesinde kırsalda yaşayan yetiştiricimizin küçükbaş hayvan sürü sayısı ortalaması 120 baş. Bu sayının 200’e çıkarılmasını, rantabl işletme haline dönmesini  sağlamayı planlıyoruz.Böylece üretimi artırmış,gıda açığımızı kapatmış oluruz” dedi.